قیام 15 خرداد؛ پایان‌بخش افسانه جدایی دین از سیاست
تاریخ انتشار: ۱۲ خرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۵۲۱۸۴۲
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) پایگاه اطلاع‌رسانی شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی با اننتشار یادداشتی به بررسی و تحلیل قیام 15 خرداد 1342 و نقش آن در تسریع پیروزی انقلاب اسلامی پرداخت.
پانزدهم خرداد، نقطه عطفی است در تاریخ معاصر؛ یادگاری است از پیوند معنوی توده‌های عظیم مردم کشور ما؛ واکنشی است از احساس عمیق مذهبی ملّت ایران؛ نمایشی است از به پا خاستن مردمی که می‌خواستند ظلم و ستم را از بُن بر کنند؛ تجسّمی است از تاریخ اسلام و درجه‌ای است برای سنجش فداکاری و از خودگذشتگی انسان‌هایی که به دنبال آرمان الهی حرکت می‌کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در سحرگاه پانزدهم خرداد سال 1342، دژخیمان رژیم ستمشاهی به خانه امام خمینی رحمه الله یورش بردند. آنها امام را که سه روز پیش از آن، به مناسبت عاشورای حسینی در مدرسه فیضیه، در سخنان کوبنده‌ای، از جنایات شاه و اربابان آمریکایی و اسرائیلی او پرده برداشته بود، دستگیر و دور از چشم مردم، به زندانی در تهران منتقل کردند. هنوز چند ساعتی از این حادثه نگذشته بود که خیابان‌های شهر قم، زیر پای مردان و زنان انقلابی ـ که در اعتراض به رژیم شاه و حمایت از رهبرشان فریاد برآورده بودند ـ به لرزه در آمد. این صحنه، در آن روز در تهران و چند شهر دیگر نیز به وجود آمد و بدین ترتیب، مردم ایران با این قیام گسترده، نشان دادند که خواستار برقراری حکومت اسلامی و پایان دادن به رژیم ستمشاهی هستند.
پس از انتشار خبر دستگیری امام رحمه الله در پانزده خرداد 1342، بسیاری از مردم قم، به منزل ایشان رفتند و به اتفاق فرزندشان، حاج آقا مصطفی رحمه الله ، در حدود ساعت شش بامداد، به سمت حرم مطهر حضرت معصومه علیهاالسلام حرکت کردند. پس از مدتی، صحن مطهر و خیابان‌های اطراف، لبریز از جمعیّت شد که شعارِ «یا مرگ یا خمینی» را با هیجان شدیدی تکرار می‌کردند. در همان زمان، علما و مراجع وقت هم با صدور بیانیه‌هایی، خواستار آزادی فوری حضرت امام شدند. در حدود ساعت ده صبح، با ورود نیروهای مسلّح برای تقویت نیروهای شهربانی قم، تیراندازی و رگبار مسلسل‌ها شروع شد و تعداد زیادی از مردم زخمی شده یا به شهادت رسیدند. شدّت تیراندازی به حدّی بود که امکان انتقال زخمی‌ها و اجساد شهیدان نبود و این کشتار، تا ساعت پنج عصر ادامه یافت.
در پانزدهم خرداد 1342، مردم تهران هم چون سایر شهرها، در اعتراض به دستگیری امام خمینی رحمه الله به خیابان‌ها ریختند و قیام خونین خویش را آغاز کردند. سیل خروشان کشاورزان غیور و کفن‌پوش ورامین، دهقانان کَنْ و نیز مردم جماران به سوی تهران سرازیر شد. انبوه جمعیّتِ بازاری، بارفروش، دانشگاهی و اقشار مختلف مردم، با فریادهای رعدآسای «یا مرگ یا خمینی» و «مرگ بر شاه» تهران را به لرزه در آورد. شاه که در برابر قیام قهرآلود ملّت، تاج و تخت خود را در حال زوال می‌دید، با رگبار مسلسل به جنگ ملّت مظلوم رفت و تهران را در پانزدهم خرداد 1342، به کشتارگاه مخوف و حمام خون تبدیل ساخت.
در روز پانزدهم خرداد 1342، در بیشتر شهرها، درگیری، راهپیمایی، برگزاری جلسات و نیز سخنرانی بر ضد رژیم و اعتراض به دستگیری امام صورت گرفت. در بعضی از شهرها مانند شیراز، تبریز و مشهد، اعتراض ها از شدّت و گستردگی بیشتری برخوردار بود که در اثر این حوادث، تعداد زیادی کشته، مجروح یا زندانی شدند.
قیام پانزدهم خرداد، جوششی از طرف مردم بود برای درهم کوبیدن رژیم سلطنت و گرچه به سرعت نتیجه قطعی نداد، آثار بسیار باقی گذاشت. از این رو، عوامل رژیم حاکم، به روش‌های گوناگون کوشیدند با استفاده از همه امکانات و از جمله رسانه‌های گروهی، جنبه اسلامی و مردمی را از آن بگیرند و جهت خارجی به آن داده، افکار عمومی را فریب دهند. بنابراین رژیم مدعی شد که عده‌ای از مردم، برای به دست آوردن پول، به تهاجم برضد دولت دست زده‌اند و گفتند که این پول‌ها را شخصی به نام «جمال عبدالناصر» فرستاده تا در ایران، توطئه‌ای صورت گیرد. البته با همه این تلاش‌ها و ادعاهای پوچ و بی‌اساس، شعله قیام پانزدهم خرداد 1342، روز به روز روشن‌تر می‌گردید.
پس از قیام پانزدهم خرداد 1342، مطبوعات خارجی به صورت‌های مختلف و با تیترهایی درشت، از این روز نام بردند. برای مثال روزنامه «دی ولت» در شماره 129 خود نوشت: «در تهران، صدها نفر کشته شده اند. دولت عَلَم، حکومت نظامی اعلام کرد. ارتش با تانک و مسلسل، بر ضد طرفداران رهبر مسلمانان، [امام] خمینی که علیه اصلاحات شاه دست به اعتراض زده‌اند، وارد عمل شد». یا روزنامه «الاهرام» در 16 خرداد نوشت: «دیروز تهران در آتشِ خشم شعله ور شد... این، شدیدترین تظاهرات ضد شاه بود و هنگامی آغاز شد که رهبر دینی، روح اللّه خمینی و یاوران او دستگیر گردیدند».
پس از واقعه پانزدهم خرداد 1342، با وجود سانسورهای شدید دستگاه شاه، خبرهای دستگیری امام خمینی رحمه الله و قیام 15 خرداد؛ در مدّت کوتاهی، نه تنها در سراسر کشور، که به فراتر از مرزها گسترش یافت و موجی از نفرت و خشم بر ضد شاه به راه افتاد. حوزه های علمیه نجف، کربلا و کاظمین، به حمایت از امام خمینی رحمه الله، تلگراف هایی به سران کشورهای اسلامی و سازمان‌های بین‌المللی مخابره و کشتار پانزدهم خرداد رژیم را به شدّت محکوم کردند. تمام این جریان‌ها در حالی صورت می‌پذیرفت که در مطبوعات کشور هیچ خبری از حقایق و وقایع منعکس نمی‌شد.
پس از واقعه خونین پانزدهم خرداد 1342 و کشتار مردم ایران، شخصیت‌های سیاسی و علمیِ نقاط مختلف جهان، با صدور اطلاعیه‌هایی، مراتب اعتراض خویش را اعلام می‌داشتند. از آن جمله می توان به اعلامیه اعتراض آمیز شیخ محمود شلتوت، مُفتی و رئیس دانشگاه الازهر مصر اشاره کرد که شش روز پس از قیام پانزدهم خرداد صادر شد. در این بیانیه، دستگیری علما و اهانت به ساحت مقدّس آنان، داغ ننگی بر پیشانی عالم انسانی معرفی گردیده است. وی طیّ تلگرافی، خطاب به شاه خواست از تجاوز به حریم روحانیت و علمای اسلام خودداری کند و هر چه زودتر، علمای بازداشت شده را آزاد سازد.
جنبش پانزده خرداد، اگر چه واکنش طبیعی مردم مسلمان در برابر مصوّبات خلاف اسلام رژیم و بازداشت امام خمینی رحمه الله بود، آزادی فوری ایشان را در بر نداشت. از این رو، اعتراض ها از همه نقاط ادامه داشت و سرانجام علمای طراز اوّل کشور، برای چاره‌جویی، در تهران اجتماع کردند. رژیم حاکم که از یک پانزده خرداد دیگر بیمناک بود، کوشید آنها را پراکنده سازد و قدمی در راه خواست آنها بر ندارد. از طرفی مراجع تقلید، اعلامیه‌ای صادر کردند مبنی بر این که امام خمینی رحمه الله مجتهد جامع الشرایط و مرجع تقلید است و براساس قانون، از محاکمه و تعرّض مصون است. سپس با انتشار این مطلب، رژیم خود به خود مجبور شد برای فرو نشاندن نارضایتی‌های عمومی، امام خمینی را در هیجدهم فروردین 1343 آزاد کند.
حادثه سترگ پانزده خرداد 1342، در اوج اصلاحات دروغین شاه خائن اتفاق افتاد؛ چرا که در آن زمان، اختناقی فراگیر بر ایران سایه افکنده بود. در این جوّ، ناگهان ندای ملکوتی امام از شهر مقدس قم بلند شد و با افشای نقشه خائنانه شاه، مردم را از آن چه در پشت پرده‌ها می‌گذشت، آگاه کرد.
آری، امام در ضمن بیدار کردن مردم، آنان را برای قیامی صد در صد اسلامی دعوت کرد و چارچوب قیام را به آنان نشان داد. از این رو در روز پانزده خرداد گروهی از متعهدان و مخلصان که خبر دستگیری امام را شنیدند، قیام خویش را آغاز نمودند و با شعارهای «لااله الا اللّه » و «یا مرگ یا خمینی» دیگران را از خواب غفلت بیدار و بنیان‌های انقلابی استوار را پایه‌ریزی کردند.
در قیام پانزدهم خرداد 1342، شعارهایی که از حنجره‌های دردمند ملّت ایران بلند می‌شد، صرفا اسلامی و مذهبی بود و به طور کلّی حرکت پانزده خرداد، به دلیل توهین به اسلام و رهبری اسلام که از هر طرف مورد هجوم قرار گرفته بود، برپا شد. اگر این نهضت خداجویانه مردم در آن روز با آن وسعت به وجود نمی‌آمد، رژیم ستمشاهی جرئت بیشتری از خود نشان می‌داد و اساس اسلام را در کشورمان از بین می‌برد و اهداف اربابان آمریکایی خود را محقق می‌گرداند.
قیام پانزدهم خرداد 1342، قیامی کاملاً مردمی بود و تکیه‌گاهی جز مردم رنج‌دیده و مظلوم ایران نداشت. اصالت این قیام، در خروش عاشقانی بود که عارفانه در راه رضای معبود خویش، به ندای رهبر دل سوزشان پاسخ مثبت دادند و برای حمایت از آرمان‌های او، آماده شهادت و جان فشانی شدند. اینان، نه چهره‌های سیاسی محض بودند و نه مردمی که برای هواهای نفسانی و مادّی قیام کرده باشند، بلکه همین مردم پاک دلِ کوچه و بازار بودند که یک صدا و یک نوا بر ضد ظلم و خیانت رژیم ستمشاهی پهلوی به پاخاستند. به همین دلیل، رژیم شاه سخت به وحشت افتاد و چاره‌ای جز گلوله باران مردم ندید.
قیام پانزده خرداد، به افسانه جدایی دین از سیاست که بیش از نیم قرن، از سوی استعمارگران و رژیم های دست نشانده آنان تبلیغ و ترویج شده بود، پایان داد و جداناپذیری اسلام از سیاست را، برای همگان آشکار کرد و اسلام ناب محمّدی را از اسلام آمریکایی باز شناسانید. از آن پس، اسلام راستین که تا دیروز جایی در مجامع علمی و روشن فکری نداشت، در میان نسل تحصیل‌کرده و به ویژه دانشگاهیان راه یافت و گام به گام گسترش پیدا کرد و فعالیت‌های سیاسی بر پایه اسلام، به عنوان بزرگ‌ترین جریان سیاسی در ایران اوج گرفت و پیشرفت کرد و زمینه‌ساز انقلاب اسلامی شد.
در زمان سلطنت محمّدرضا پهلوی، دستگاه حکومت به وسیله حامیان آمریکایی خود، با شیوه‌ها و تاکتیک‌های پیچیده و حساب شده‌ای، به مبارزه با اسلام می‌پرداخت و شاه با تظاهر به اسلام و شعایر مذهبی، می‌کوشید به شکل مرموزی، توطئه اسلام‌زدایی پدر خویش را پی بگیرد. از این رو، تا پیش از قیام غرورآفرین پانزدهم خرداد 1342، بسیاری از عناصر و چهره‌های اسلامی دید مثبتی به شاه داشتند و او را «اسلام‌پناه» می‌پنداشتند، ولی ددمنشی و سفاکی نسبت به مردم مظلوم و تجاوز به حریم روحانیت در جریان واقعه پانزده خرداد، ماسکِ فریب و ریا را از چهره او برداشت و ماهیت ضددینی او را برای همگان آشکار ساخت.
امام خمینی رحمه الله آن پیر فرزانه انقلاب، درباره روز پانزده خرداد 1342 چنین فرمودند: «روز پانزده خرداد، در عین حال که چون عاشورا، روز عزای عمومی ملّت مظلوم است، روز حماسه و تولد جدید اسلام و مسلمانان است. بزرگداشت روز حماسه آفرین 15 خرداد، بزرگداشت ارزش‌های انسانی در طول تاریخ است». ایشان در سخنانی دیگر فرمودند: «قیام پانزده خرداد، اسطوره قدرت ستمشاهی را در هم شکست و افسانه‌ها و افسون‌ها را باطل کرد. شهادت جوانان رشید و زنان و مردان در آن روز، سدّ عظیم قدرت شیطانی را از بنیان سست کرد. خون سلحشوران کوخ نشین، کاخ های ستم را در هم کوبید. ملّت عظیم‌الشأن با قیام و نثار خون فرزندان عزیز خویش، راه قیام را برای نسل‌های آینده گشود و ناشدنی‌ها را شدنی کرد».
قیام پانزده خرداد سال 1342، جرقّه‌ای آتش بار بر خرمن باروت جامعه خفقان گرفته و شب زده ایران افکند و زمینه جنب و جوش و شور و خروش ایثارگرانه و فداکارانه را فراهم کرد. ملّت ایران با الهام از راه و روند حماسه‌آفرینان پانزدهم خرداد، به عنوان اسوه‌های ایثار و شهادت، درس جانبازی، فداکاری و پایداری آموختند، روزهای شور و حماسه فراوانی پدید آوردند و نهضت اسلامی امام بر ضد طاغوت را تداوم بخشیدند. مبارزه پیگیر و مقاومت خستگی‌ناپذیر ملّت ایران، از سال 42 تا 57 که به انقلابی اسلامی کشیده شد، ریشه در قیام خونین پانزده خرداد داشت و برگرفته از جانبازی‌های زنان و مردان قهرمان آن روز تاریخی بود.
منبع: ایکنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۵۲۱۸۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اشتباه لفظی ژاوی: جای لواندوفسکی امن است
به گزارش "ورزش سه"، لواندوفسکی در ابتدای فصل جاری نتوانست به اندازه فصل گذشته درخشان ظاهر شود و همین باعث شد که انتقادهای بسیاری از او مطرح شود اما این بازیکن در چند هفته اخیر بار دیگر به روزهای اوج برگشته است.
با این حال، بسیاری از رسانه‌های اسپانیایی در روزهای اخیر از احتمال جدایی این بازیکن در پایان فصل خبر داده بودند و چنین سوالی در نشست خبری روز گذشته از ژاوی پرسیده شد که او در پاسخ گفت:« در پایان فصل در این باره تصمیم خواهیم گرفت.»
این جمله بیش از پیش به شایعات دامن زد و باعث شد که بسیاری مدعی شوند که احتمالا این ستاره لهستانی در پایان فصل جاری از بارسلونا جدا خواهد شد اما روزنامه موندو دیپورتیوو با انتشار مطلبی به این موضوع اشاره کرده که احتمالا این جمله ژاوی اشتباه لفظی از سوی این مربی بوده است.
این روزنامه تاکید دارد که ژاوی قصد نداشته است با این اظهارنظر جنجال جدیدی را در تیمش ایجاد کند و در واقع منظورش این بوده که «این تصمیم در پایان فصل گرفته خواهد شد» اما به اشتباه جمله «در پایان فصل در این باره تصمیم خواهیم گرفت» را مطرح کرده که به این معناست که کادر فنی باید وضعیت او را بررسی کند و احتمال جدایی لواندوفسکی از بارسا وجود دارد، در حالی که گفته می‌شود دو طرف به ادامه این همکاری مایل هستند.
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟